บุตรีญา รวมธรรมรักษ์

ABOUT HER

สัปดาห์นี้พบกับสถาปนิกสาวนักคิดนักวิจัย คุณนุ้ย - บุตรีญา รวมธรรมรักษ์ผู้ร่วมก่อตั้ง Site-Specific : Architecture & Research บริษัทออกแบบซึ่งเป็นที่รู้จักและยอมรับในระดับนานาชาติจากผลงาน “บ้านสะเทินน้ำสะเทินบก” (Amphibious Home) บ้านต้นแบบแห่งแรกในเมืองไทย ซึ่งร่วมมือกับศูนย์วิจัยและพัฒนาการก่อสร้าง การเคหะแห่งชาติ ในการวิจัยและพัฒนาบ้านที่สามารถอยู่อาศัยได้ทั้งยามปกติและในภาวะน้ำท่วม และโปรเจค “บ้านกรองน้ำสำหรับลำคลองในกรุงเทพฯ” (Filter Floating House) ซึ่งได้รางวัล ARCASIA Travel Price 2016  จากสภาสถาปนิกแห่งเอเชีย (ARCASIA) และยังเป็นหนึ่งในบริษัททีมออกแบบและติดตั้ง Thailand Pavilion ในนามของสมาคมสถาปนิกสยามและกระทรวงวัฒนธรรม ที่งานนิทรรศการสถาปัตยกรรมนานาชาติ หรือ Venice Biennale 2018 อีกด้วย

ลักษณะการทำงานของเราจะเป็น Research-based ค่ะ สิ่งที่ทำให้ Site-Specific เป็นที่รู้จักหรือถูกพูดถึง น่าจะเป็นเรื่อง Sustainability Design หรืองานออกแบบที่คำนึงถึงระบบนิเวศน์ สิ่งแวดล้อมและความยั่งยืนของธรรมชาติ ซึ่งมีเป้าหมายในการออกแบบที่พยายามจะส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมให้น้อยที่สุดค่ะ อย่างช่วงที่น้ำท่วมใหญ่ปี 54 เราก็ลองนั่งคิดเล่นๆ ว่าเราอยากจะออกแบบบ้านที่สามารถอยู่ได้ทั้งในภาวะที่น้ำท่วมและน้ำลด ก็ทำการศึกษาวิจัยแล้วทำบ้านตัวอย่างขึ้นมาสัดส่วน 1:1 ใส่เฟอร์นิเจอร์ แล้วสามารถเข้าไปอยู่จริงได้เลย อยู่ที่จังหวัดอยุธยาค่ะ และจากโปรเจคนี้เราก็ต่อยอดเป็นงานวิจัยอีกชิ้นหนึ่งซึ่งส่งเข้าประกวดและคว้ารางวัลระดับเอเชียมาก็คือ Filter Floating House ค่ะ 

จริงๆ ที่ Site-Specific เราก็รับงานหลายอยางนะคะ ทั้งงาน Art Installation  งานออกแบบตกแต่งและรีโนเวทบ้าน ตึกแถว แกลเลอรี่ โรงงาน โรงเรียน รวมทั้งงานในเชิงสังคม คือ เราพยายามสร้างความสมดุลระหว่าง “การทำอาชีพเพื่อหารายได้” และ “การช่วยเหลือสังคม” ซึ่งเป็นมุมมองที่เริ่มต้นมาจาก คุณชุตยาเวศ สินธุพันธุ์ ผู้ก่อตั้งบริษัทนี้ ซึ่งมีวิสัยทัศน์ในด้านการออกแบบและอยากช่วยเหลือเพื่อนร่วมสังคมโดยไม่ได้ใช้เงินเป็นตัวนำ แต่คือการนำความรู้ความสามารถที่เราชำนาญ  ช่วยเหลือสังคมและมนุษยชาติผ่านงานออกแบบ ซึ่งนุ้ยว่าก็เป็นสิ่งที่จะทำให้สังคมเราอบอุ่นและน่าอยู่

ในแง่ของการออกแบบบ้าน  เรามีความสนใจและศึกษาแนวความคิดทางสถาปัตยกรรมต่างๆ จากทั่วโลก แต่จะมีการนำมาปรับใช้ให้เข้ากับบริบทแบบไทย  โดยคำนึงถึงทิศทางการวางตัวอาคาร ลม แสง รวมทั้งในแง่ของวัสดุ คือ เน้นวัสดุที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับลูกค้าด้วยค่ะ โดยครึ่งหนึ่งของลูกค้าของเราเป็นชาวต่างชาติ  ซึ่งเขาก็จะค่อนข้างให้ความสำคัญกับประเด็นนี้ สมมุติถ้าต้องเลือกระหว่างพื้นไม้กับพื้นกระเบื้องลายไม้  อันนี้ถ้าไม่ได้พูดถึงอารมณ์ที่ได้จากการเลือกใช้วัสดุซึ่งมันให้ต่างกันอยู่แล้ว แต่เราพูดในแง่ของความเป็นวัสดุ ซึ่ง “ไม้” เป็นวัสดุที่สามารถปลูกทดแทนได้ ขณะที่พื้นกระเบื้องต้องเกิดจากการระเบิดภูเขาแล้วไปผ่านกระบวนการที่ทำลายสิ่งแวดล้อมอีกมากมาย บางโครงการเราพยายามออกแบบอาคารให้ใช้เครื่องปรับอากาศน้อยที่สุด โดยจะออกแบบอาคารแบบ Passive Design คือ ออกแบบให้เหมาะสมกับภูมิอากาศ คำนึงถึงทิศทางการวางอาคารและช่องเปิดต่างๆ ลดการใช้พลังงานที่จะกระทบกับธรรมชาติให้มากที่สุด ซึ่งเทรนด์เรื่องของวัสดุที่มีความยั่งยืน (Sustainability) นี้เป็นสิ่งที่คนเริ่มสนใจและตระหนักมากขึ้นในช่วงสิบปีที่ผ่านมาและจะยังมีความสำคัญมากขึ้นในอนาคต

ที่ Site-Specific เรามองว่า “การออกแบบ” ไม่ว่าจะเป็นสถาปัตยกรรมหรืองานออกแบบสเกลไหนก็สามารถมีบทบาทในเชิงสังคม และก่อให้เกิดการสร้างสรรค์วิถีชีวิตของผู้คนแบบใหม่ๆ ผ่านงานออกแบบได้ ซึ่งถ้างานออกแบบของเราสามารถสื่อสารกับผู้คนได้ อย่างน้อยแค่ให้เขาได้ฉุกคิดหรือไปคิดต่อ อันนี้เราก็ถือว่าเป็นกำไรแล้วค่ะ